Mevsimsel Depresyonla Nasıl Mücadele Edilir?
Kış başlangıçları pek çok kişi için ruhsal iniş çıkışlara gebedir. Bu dönemde kişilerde depresyon benzeri semptomların görülme sıklığı artar. Geçmeyen yorgunluk hissi, uyku problemleri, günlük sorumluluklara karşı isteksizlik, iştahta azalma bu semptomların başında gelir.
Sonbahar depresyonu ya da mevsimsel depresyon olarak adlandırılan bu durumun temel nedeni mevsimsel dönüşlerinin beyin kimyasında yol açtığı değişimlerdir. Gün ışığının azalması, mutluluk hormonu olarak da bilinen serotonin hormonunun salgılanmasını yavaşlatır. Ayrıca, vücudun uyku düzeninden ve biyolojik saatinden sorumlu melatonin hormonu da gündüzler kısaldığında daha yoğun salgılanmaya başlar. Bu da yorgunluk ve halsizliğe neden olur. Bu iki hormonun salgılanmasındaki değişiklikler kimilerinde depresyonu tetikleyebilir.
Mevsimsel depresyonun belirtileri:
- Geceleri uyuyamama, sabahları uyanmakta güçlük çekme. Ya da yeterince uyunsa dahi geçmeyen halsizlik ve yorgunluk hissi.
- Dikkat eksikliği ve odaklanma problemleri.
- Duygusal iniş çıkışlar, normalin dışında yaşanan öfke patlamaları veya ağlama krizleri.
- İştahta değişiklikler. İştahın azalması ya da aşırı artması. Şeker ve karbonhidrat oranı yüksek gıdalara yönelim.
- Belirli bir nedeni olmayan mutsuzluk hali ve kaygı bozuklukları
- Cinsel isteksizlik.
Bu belirtileri 2-3 haftadan uzun süre yaşayan kişiler için mevsimsel depresyon olasılığı mutlaka değerlendirilmelidir. Daha önceden depresyon geçirmiş kişilerin mevsimsel depresyona daha meyilli olacağı da göz ardı edilmemeli ve depresyonun kalıcı olmaması için bir an önce gerekli önlemler alınmalıdır.
Mevsimsel depresyona karşı alınabilecek önlemler:
- Hava soğuk bile olsa gün içinde mutlaka dışarı çıkın. Hava kapalı da olsa dışarıda geçireceğiniz yarım saat bile vücudun gün ışığından faydalanmasını sağlayacak ve serotonin üretimini artıracaktır.
- Spor yapın. Düzenli egzersiz yapmak vücutta biriken stresin atılmasına yardımcı olur ve enerjiyi artırır.
- Beslenmenize özen gösterin. Bu dönemde kendinizi sağlıksız gıdalara yönelmiş bulabilirsiniz. Ancak karbonhidrat ve şeker ağırlıklı beslenmek yorgunluk hissini artıracaktır.
- Evden çıkmanın bile zor geldiği zamanlar olacaktır. Ancak bu dönemde sosyalleşmek, sevdiklerinize vakit ayırmak, yeni bir hobi edinmek size iyi gelecektir.
- Her şeye rağmen kendi kendinize başa çıkamadığınızı düşünebilirsiniz. Böyle bir durumda profesyonel yardım almaktan çekinmeyin. Mevsimsel depresyon daha ciddi sorunların habercisi olabileceği gibi, zamanında önlem alınmazsa major depresyona dönüşebilir.
